| Notes |
["PAGINANUMMERS CONTROLEREN - NOG NIET TERUGGEVONDEN IN E-LABORATE\n\narticle on Dutch translation\npositive\n\nDe vertaling van dit werk is uitgegeven te Leiden by P. Jacqueau en J. Douzi 1770. Positief besproken, verder een paar passages als voorbeelden betr. de geest van het werk.\nCR van vert. \n44\nZich te schikken naar de vatbaarheid van t Gemeen is ieder een niet gegeven; en t gebrek aan dit talent maakt veler onderwijzingen, hoe gegrond ze ook anders mogen zijn, voor t Gemeen vruchtloos; vanwaar zelfs veler Schriften, die opzettelijk geschikt zijn, om het gemeen geregelde denkbeelden van de Godsdienst in te boezemen, tot dat heilzaam uiteinde niet bevorderlijk zijn./\n45\nMejuffrouw [curs]le Prince de Beaumont[curs] onderstaat in dit Geschrift vernieuwde pogingen daar toe aan te wenden; en slaagt er waarlijk zo gelukkig in, dat men er ten minste wel iets goeds van zou mogen verwachten. Zij behandelt hier, bij wijze van Zamenspraken, met gemene lieden van verschillende soort, de hoofdwaarheden van de Godsdienst, en wel inzonderheid de voornaamste plichten der Zedeleere, op ene manier, die vrij wel geschikt is, om het Gemeen ter lezinge uit te lokken; en hun de denkbeelden van verplichting tot Godzaligheid, Matigheid en Rechtvaardigheid op een verstaanbare wijze in te boezemen. De verkiezing van zulks bij Zamenspraken te doen, geeft haar vrijheid om de zaken, naar welgevallen, in een onderscheiden licht te beschouwen, en bij herhaling van verschillende zijden voor te stellen. De keuze van Zamensprekers uit het Gemeen van velerlei karakter is haar hier in ook vervorderlijk, en geeft haar tevens aanleiding om zeer onderscheiden tegenwerpingen of uitvluchten na te gaan en te beantwoorden. Ze bedient zich, zo in 't ene als in 't andere opzicht, van deze omstandigheden gans natuurlijk; en vervrolijkt hare stichtelijke leringen, die gemeenlijk klaar en ernstig met een ongedrongen deftigheid voorgedragen worden, door welgepaste gelijkenissen en ook nu en dan door de invallen en vertellingen van die of deze der Zamsprekers. Deze manier van onderrichting maakt dit Stukje eigenaardig te gevalliger voor het Gemeen, waar voor het inzonderheid geschikt is; terwijl het tevens ook zodanige voorstellingen behelst, die voor alle soorten van mensen van aanbelang zijn. - Laat er ons, tot een voorbeeld, een voorstelling van dien aard uit overnemen, die menigwerf niet genoeg nagegaan wordt. - Mejuffrouw [curs]de Goede[curs] welke hier de rol van Zedenmeesteres heeft, met Juffrouw [curs]Pernot[curs], een winkelierster, gesproken hebbende over het gebod [curs]Gij zult niet begeren[curs], heeft haar onder anderen doen opmerken, dat men zich behoort te wachten, zelfs voor zulke misslagen in onze wandel, die men voor beuzelingen, voor geringe feilen houd; om dat zij den weg banen tot groter afwijkingen, die ons eindelijk Gods genade doen verliezen. Hier op vervolgt, ter nadere ophelderinge, het gesprek indezervoege. [... overname ... 45-47]"]
|