| Notes |
['Magazijn der jonge Juffrouwen, of Zamenspraaken tusschen eene wijze Gauvernante, en verscheide van haare Leerlingen van het eerste fatsoen, door Mejuffrouw le Prince de Beaumont. Uit het Fransch vertaald. \'s Gravenhage by Ottho van Thol 1760. het I Deel behalve de opdragt enz. 466, en \'t II Deel 548 bladzyden in Octavo.\n\n"Men kan deze [curs]t\'zamenspraken[curs] op tweederleie manier beschouwen, als geschreven, of om een voorbeeld van onderwijzen aen de Gouvernanten te geven, of om jonge Juffrouwen, en ook anderen, een nuttig boek mede te deelen, dat tevens sticht en vermaekt.\nNopens het eerste, dat wel byzonder schynt bedoeld te worden, komt het ons voor, dat de hier voorgestelde manier van onderwys geenszins de bekwaemste is de Gouvernante houdt een gemeenzaem gesprek met hare Leerlingen, springt met ene Fransche levendigheid van \'t ene voorwerp op \'t andere geeft gemeenlijk niet dan zeer oppervlakkige denkbeelden ; die nog dikwils door andere invallende gedagten afgebroken worden, eer ze regt opgehelderd zyn; zo dat geen jonge Juffrouw langs dien weg tot ene regelmatige manier van denken, of zelfs ene genoegzame oppervlakkige kundigheid van deze of gene wetenschap gebragt konne worden. --- Men zal mogelyk zeggen, de natuer der t\'zamenspraken vereischt dit, en die manier boezemt haer ongevoelig met vermaek vele denkbeelden in. \'T is waer de t\'zamenspraken in gezelschappen zyn veel al van dien aert, en hebben hare nuttigheid; doch daer is een groot verschil tusschen deze Zoort van t\'zamenspraken, en zulken die geschikt zyn om iemand te onderwyzen; deze laetsten eischen enige regelmatigheid, zo dat men de aendagt zyner Leerlingen voor/ \n459 \ndien tyd vestige op \'t onderwerp waer van men spreekt, om haer dus niet alleen vele denkbeelden in te boezemen, maer dezelve door ene geregelde orde onuitwischbaer in den geest in te prenten; by mangel van welke orde een groot deel van \'t bedoelde onderwys noodwendig moet verloren gaen: de gemeenzaemheid van \'t gesprek heeft gewis grote voordeelen; doch dezelve moet, zal \'t tot onderwys strekken, zo ver neit gaen, dat het ene verwarring van denkbeelden te wegen brenge, gelyk in deze t\'zamenspraken meermaels geschiedt.\nMaer schoon dus dit werk aldus ingezien, onzes oordeels, niet beantwoorde aen dat doelwit, het kan egter zyne nuttigheid hebben, wanneer men\'t op de tweede manier beschouwt Men vindt een groot aental, niet alleen van jonge Juffrouwen, maer ook van jonge Heren, ja zelfs van personen van meerder jaren onder beiderleie Sexe, \ndie geen vermaek scheppen in \'t lezen van schriften, die bepaeldlyk deze of gene wetenschap, dit of dat onderwerp verhandelen; maer die nog zomtyds met genoegen een boek konnen doorbladeren, dat, min bepaeld geschreven zynde, ene gedurige verandering van denkbeelden opgeeft; en voor dezulken is dit Werk eigenaertig geschikt. Zy vinden hier ene Gouvernante, die, in een gemeenzaem gesprek met hare Leerlingen, nu eens een vrolyk dan eens een ernstig onderwerp behandelt: ze hooren Leerlingen van een onderscheiden humeur ophartig over hare zwakheden of ondeugden spreken, en met de Gouvernante redentwisten : nu komt hun een kort gesprek voor over de Aardrykskunde, dan over de Bybelsche Historien, dan over de Philosophie, Wiskunde, Waereldlyke Historien Natuerkunde ([curs]Physica,[curs]) Zedeleer, Ontleedkunde enz. telkens vermengd met zo veel tusschenkomende denkbeelden, of afgebroken door invallende gedagten, dat geen langwyligheid of eenzelvigheid hun verdriet konne baren, te meer daer die gesprekken nog hier en daer aengenamer gemaekt worden, door \'t invoegen van \'t verhael ener gebeurtenisse, van ene vertelling, of fabel, dat zomtyds enige en zomtyds geen de minste betrekking heeft tot het geen waer van gesproken is. Schriften van dien aert wekken zomtyds de leeslust van de zodanigen op, geven hun daer door aenleiding om verder te denken, of brengen hun ten minste enige nutte denkbeelden voor den geest, die in staat zyn om min of meer invloed ten goede op hun gedrag te hebben."\n\nsvd']
|