Gesch. der Nederlandsche Letterkunde WORK Netherlands
| Title | Gesch. der Nederlandsche Letterkunde |
|---|---|
| Is same as work | Gesch. der Nederlandsche Letterkunde |
| Part of work | |
| Author | Gerrit Kalff |
| Reference | |
| Place | Netherlands |
| Date | 1907 |
| Quotation | |
| Type | WORK |
| VIAF | |
| Notes | ['[p.21]\n"Anna Bijns maakt gewag van een refrein, door haar ‘Luthersch’ genoemd, tegen de priesters, waarvan de ‘stock’ luidde; ‘En onder \'tschijn van deuchden zij de schapen scheren’ [...]." \n\n[p.76]\n"In de poëzie van Anna Bijns en Cornelis Everaert zien wij harmonie tusschen inhoud en vorm. Die laat-middeleeuwsche rethoryckers-vormen passen bij den inhoud van hun werk, waarin de geest van den nieuweren tijd zich nergens vertoont."\n\n[p.112]\n"Maar nergens zien wij het oude zoo duidelijk en zoo scherp tegenover het nieuwe als in de refereinen van Anna Byns.\n\n[p. 113]\nReeds de wijze waarop zij een woord van ‘Seneca plaeysandt’ als ‘stock’ gebruikt, toont ons, hoe zij naar middeleeuwschen trant de oudheid als voorraadschuur van zedelijke voorschriften beschouwt. Vaker echter hooren wij haar, ook hier op haar post, hare geloofsgenooten vermanen of uitvaren tegen de nieuwe beweging. Zij richt zich tot de doctoren in de ‘theologije’ die hun plicht niet doen: gij behoordet de ketterij te weerstaan en met het oog daarop de Heilige Schrift te bestudeeren, maar\n\n ..... ghij let meer op ander fantasië \n Op poetrie en philosophië \n\nEvenals Christus zijne discipelen uitzond, zoo zendt Satan tegenwoordig de zijne uit, die zich vermeten de Heilige Schrift uit te leggen naar hun inzicht. Wie zijn het? Ongeleerde buffels, ‘Griecxsche poëten’, weggeloopen monniken. Ook in de Renaissance der beeldende kunsten ziet zij een gevaar voor het rechte geloof. De studie van het naakt menschelijk lichaam was onder den invloed der antieke kunst in zwang gekomen; vooral de antieke beeldhouwkunst toonde den mensch vergoddelijkt en den god in naakte menschelijkheid. Voor de beelden van Jezus, Maria en de heiligen zag Anna die van Venus en Cupido, van Lucretia en anderen komen; altemaal ‘naecte liên, boeverye’ die slechts tot onkuischheid kon verwekken 23) .\n\nWelk een scherpte en ruimte van blik toont Anna Byns ook hier! Met een, door liefde voor het rechte geloof gescherpt, instinct heeft zij ingezien, dat dit alles: Grieksche poëzie en antieke philosophie, naakte beelden, personages uit de Romeinsche oudheid, heidensche goden - één was, één gevaarlijke stroom waarop Petrus\' scheepje gevaar liep.\n\n 23) Vgl. Ref. (Vl. Bibl. bladz. 17; Bogaers-Van Helten bladz. 61, 64, 106, 118, 466. "\n\n[p.150]\n"Aan de scherpe oogen van matres Anna Byns was niet ontgaan, welk een verandering viel waar te nemen in de houding van vele kinderen tegenover de geestelijkheid. Vroeger - zegt zij - leerden de ouders hunne kinderen de kaproen afnemen voor de priesters; maar nu? Zij roepen priesters en monniken op straat na, zij verachten de heiligen en spotten met de biecht. De ouders die hun beter leeren moesten, bekommeren zich niet over zulke dingen. Zoo de Christen-religie achteruit gaat, het schort aan de opvoeding; dat is de slotsom, waartoe Anna komt."'] |
No works found