| Notes |
['HOoms (codes) XCCFX 582; XOX 583; XEX 583; XNMX 584\n[p.580]\n\n[…]\nVerborgen Schuld door M. W. Maclaine Pont. Amsterdam,\nP. N. van Kampen & Zoon, 1880.\n[…]\n\n[p.582]\n“Indien ik \'t waag bijna hetzelfde te beweren van de jongste pennevrucht\nder schrijfster die onder den verdichten naam van D. van\nHasseld zulk een gunstigen indruk maakte op ons publiek, dan zal\ndat niemand na de lezing verwonderen, Daarenboven verheug ik\nmij dat zij den moed gehad heeft te breken met die haast laffe\nschuchterheid onzer jonge dames, altijd weg te schuilen achter allerlei\nandere namen, terwijl zij toch wel degelijk ronduit voor den dag\nkomen met hare overtuigingen en begeerten en wenschen. Stellen\nzij het inwendige leven dan zooveel lager dan het uitwendige ?\nMocht het voorbeeld van Mejufvrouw Maclaine Pont navolging vinden,\nen aan die meer dan vijfentwintig juffers welke nog altijd achter\nal zeer doorzichtige maskers voor ons optreden eindelijk den moed\ngeven die onmisbaar is voor allen, die het leven zelfstandig willen\ndoorgaan. Hier, waar zij althans niet kunnen klagen dat mannelijke\nheerschzucht en dwingelandij en bevoorrechting en wat niet al ergerlijks,\nhare bewegingen belemmert, waar zij dus vrij zijn als een\nvogeltje in de luchi, daar ontbreekt haar de moed om eenvoudig\nvoor haar naam uit te komen. Maar \'t is ook zooveel gemakkelijker\nover anderen te klagen dan zelf flink en krachtig te handelen!\n"Verborgen Schuld" moet ik in vele opzichten vergelijken bij\n"Zijn Zuster" van Mej. van Walcheren XCCFX, al is de laatste de meer\ngerijpte schrijfster, die met een inderdaad merkwaardig talent karakters\nweet te teekenen en wier vaste hand in \'t weergeven van toestanden\nzelden faalt. Maar in beide boeken is de intrigue \'t zwakst,\nniet gelukkig gegrepen, soms zelfs onwaarschijnlijk, \'t Ts zoo, de\npersonen zelf doen ons gedurig de omstandigheden vergeten waarin zij\ngeplaatst zijn, en daaruit blijkt het groote talent der schrijfsters, maar\ntoch zal niemand dat gemis aan een goede intrigue anders noemen\ndan een fout. Het bekende Engelsche gezegde, dat alles wat waard\n\nBIBLIOGEAPHISCH ALBUM. 583\nis gedaan te worden dan ook verdient goed te worden gedaan, is\nhier volkomen toepasselijk. Liever geene intrigue dan eene die gedurig\nhapert XOX. Onmogelijk is de man in Verborgen Schuld, die wel\nflink genoeg is om in overzeesche gewesten de belangen van een\naanzienlijk handelshuis in Europa te redden uit de handen van\nsluwe bedriegers, maar te zwak of te laf om zijne rechten te doen\ngelden bij hem in wiens voordeel hij gewerkt heeft, ja die zelfs het\ngenadebrood aanneemt van een ondergeschikte, met wien hij eigenlijk\nal heel weinig heeft uit te staan. Diens belangelooze opoffering is\neven als dat gelukkig ontwikkelen van een jong meisje in een al\nzeer ongelukkige omgeving, wat al te onbegrijpelijk. Dat zijn zoo\nvan die toestanden waarin wij, nuchtere lui der wereld, ons zoo\nniet kunnen verplaatsen, en waarover wij dus eer glimlachen dan\ndat wij er belang in stellen. En wee hem, die den laohlust wekt\nwaar hij sympathie zoekt! Van het huwelijk van den vader vernemen\nwij niets, waardoor zijn ontrouw gewettigd wordt aan een\nmeisje dat zich wel, volkomen practisch, met een ander weet te\ntroosten, maar daarentegen den veel kleineren moed mist om een\nleed te doen ophouden waaronder zij toch haast al te werkeloos\nblijft. Al die misvattingen acht ik lang niet gering, en wijt ze\naan te weinig zorg bij de samenstelling van bet geraamte. De personen\nzijn daarin niet in behoorlijk verband gebracht met de omstandigheden; \ndo leemten zijn niet aangevuld.\' Maar toch blijf ik\nhet boek èn om zijn fraaie details èn in zijn geheel, zeer hoog\nstellen XEX, want de weldadige teokening der karakters stelt menige en\nmenige fout in de schaduw. De schrijfster leeft geheel in en met\nhare personen. Zij is van hen vervuld, en \'t is blijkbaar een behoefte\nvoor haar hen in al hun beminnelijkheid voor onze oogen te\nstellen. Bijna geen enkel slecht karakter loeren wij kennen, en dan\nnog maar op eene wijze die al zeer weinig stuitend is. En wanneer\nzij ons in de kinderwereld binnenleidt, dan kan zij bijna niet scheiden\nvan die kiemen, ja voert er ons zelfs zoo dikwijls heen, dat zij\nsoms wel eens vergeet voor ouderen van dagen te schrijven, die als\nonwillekeurig hunkeren naar het stille avonduurtje waarop dat jonge\nvolkje zelf rust geniet en daardoor aan anderen rust geeft.\nOver \'t geheel is de schrijfster in dezen roman weer tot dezelfde\nfout vervallen welke haren vorigen ontsiert. Zij is te breedsprakig.\nTe lang blijft zij bij kleinigheden staan, te breed spint zij beuzelingen\n\n584 BIBLIOGRAPHISCH ALBUM.\nuit. Hoe gemakkelijk kan die echter vermeden worden door haar, die\nmet zooveel zorg en studie en lust arbeidt. Zoo licht bleef anders door\nmenigeen ongelezen, wat zoo waard is door elkeen gelezen te worden.\nWij mannen, komen in deze romans zelden tot ons recht. XMNX De\nLovelaces herinneren te veel aan die helden van Aimard, aan wier\nfaseineerende blikken niemand zich onttrekken kan, en als de anderen\nzich gelaten in hun lot schikken, dan zou men haast geneigd\nzijn hen eens flink in de kraag te pakken en wakker te schudden\nuit hun dommel, omdat die onmannelijke berusting ons ergert. Maar\nde hoofdpersone en het gezin der weduwe met haar zoon, ze blijven\nons lang nog bij als aangename herinneringen aan een boek hetwelk\nvoorzeker door niemand zal worden gelezen dan met een woord van\nerkentelijkheid aan de schrijfster, voor haren in vele opzichten zoo\nuitnemenden arbeid.”\n\n(credits:De Digitale Gids, www.arik.nl (non-OCRed scans of original pages))']
|