| Notes |
['[p.168]\n“In verkeerde handen, door Henriëtte van Loo, schrijfster\nvan "Voor het oog der wereld". Amsterdam, J. M. E.\nen G. H. Meijer, 1876.\n\n[...]\n\nJuist toen ik dit indrukwekkende stapeltje boeken had uitgezocht,\nom, volgens opdracht, van ieder wat te zeggen, kwam mij, in een\n\nBIBLIOGRAPHISCH ALBUM. 169\nstuk over Max Muller, iu de "Mannen van Beteekenis", een opmerking\nonder de oogen, die mij zoozeer trof, dat ik haar wel,\nindien ik ze als cornbeef saam kon persen, boven al mijn recensies\nzou willen zetten.\nDie opmerking kwam daarop neer, dat men bij het beoordeelen\ndier mannen van beteekenis niet uit het oog moet verliezen, dat\nhun kennis zich in twee soorten laat splitsen: iu die welke iemand\nom zoo te zeggen verwerkt, in zijn innerlijk wezen als opgenomen\nheeft, en in die welke men enkel in den zak draagt of uit de kast\ngrijpt, om bij voorkomende gelegenheden dienst te doen. Ik dacht\ntoen onmiddellijk aan de onderscheidene boekbeoordeelaars.\nHoe weinigen toch zijn zulke vocalen op dit gebied, hebben zooveel\ngezag van spreken, dat men bij hun summiere vonnissen onmiddellijk\nalle denkbeeld aan het recht van appèl laat varen. Zijn niet de\nmeesten onzer medeklinkers, die slechts onder zekere voorwaarden\nkracht van uitdrukking krijgen?\nDoch ook medeklinkers zijn in verschillende hoofdgroepen, in\nneus, keel eu lipletters verdeeld, en al scharen vaak zeer uitloopende\nindividuen zich rondom één orgaan, iedere letter er van behoudt\ndaarom toch haar eigen onvervreemdbare beteekenis.\nDat dan ook de onder één vlag varenden ieder een eigen koers\nkunnen uitsturen, kan men ook in dit tijdschrift waarnemen, indien\nmen de rubrieken "Boeken der vorige maand" eu "Bibliographisch\nAlbum" vergelijkt.\nVandaar dat men zoo uiterst voorzichtig moet zijn in het waarde toekennen\naan verklaringen, als daar zijn : "Gids, Tijdspiegel, Leeskabinet,\netc. etc. zegt." Boekverkoopersréclames, die vaak nog toevalligerwijze\njuist daar uitscheiden met quoteeren, waar de lof in blaam overgaat.\nVandaar dat sommige menschen zoo ontmoedigd een werk neerwerpen,\nwaarvan zij, door die reclames, een hoogen dunk hadden opgevat,\nof ook integendeel, wanneer recensenten (gelijk Paulus in den\nSpectator het uitdrukte) "Engelsche boeken beoordeelen als Engelsen e\npoddingen", zich laten afschrikken van de kennismaking met een werk\ndat anderen "een kunststuk van den eersten rang" blijkt. Vandaar\ndat eigenlijk alle critici zich met hun naam of een herkenbaar merk\nmoesten teekenen, zoodat men voortaan niet zegge: "Dat tijdschrift",\nmaar "Die en die in dat tijdschrift", zegt.\nEn nu, als dezer lange inleiding korte zin, herhaal ik nog een s\n\n170 BIBLIOGKAPHISCH ALBUM.\nvoor de zooveelste maal, dat al de volgende beoordeelingen mijn\npersoonlijke opvatting, en om beter gegeven zijn.\n[…]\n\n171\n[…]\nNoch goed noch kwaad doen, en de wereld precies laten zooals\nzij was, zal dunkt mij Henriëtte van Loo\'s : In verkeerde handen. "Los\nen liber" geschreven, met een gemeenzaamheid van toon en dictie\n(niet enkel in de gesprekken, maar ook in de redeneeringen), die\nonwillekeurig aan studenten in hun hemdsmouwen, met de laarzen\nop de vensterbank en een glas groc naast zich — doet denken, vertelt\nhet een vrij alledaagsche geschiedenis. Van het huisgezin van\nzekeren Scheffels, een goedhartigen dorpsburgemeester: Hoe die aan\neen koude, gevat op de begrafenis eener verre bloedverwante, sterft.\nHoe die vrouw, welke hij uit piëteit aldus vereerde, blijkt hem\ntot hoofderfgenaam benoemd te hebben. Hoe zijn eigen tweede\nvrouw, om zich meester te maken ook van een haar niet toekomend\ndeel dier erfenis, harer stiefdochter Sophia derzelver galant, den\nadvokaat Steenkamp, ontfutselt. Hoe zij zich vervolgens van de\nwettige en onwettige schatten geheel en nouveau riche inricht, en\ntot ergernis der zich aan alles ergerende stiefdochter, een bespottelijken\nminnehandel aanknoopt met haar buurman, den adellijken\noplichter, die zich voor een schatrijken weduwnaar uitgeeft, maar het\neen al evenmin is als het ander. Hoe zij zich door hem laat schaken,\nen daarna, van haar geheele vermogen beroofd, in een afgelegen\nherbergje wordt achterlaten. Hoe zij, tot Sophie teruggekeerd, alles\naan haar én aan Steenkamp bekent, en krankzinnig sterft, waarna\nSteenkamp en Sophie natuurlijk trouwen. Waaraan dit boek eigenlijk\nzijn titel te danken heeft, weet ik niet, maar wel dat indien iemand\nhet opneemt, in de hoop van er iets meer in te vinden dan een\nzeer ordinair verhaaltje •— vrij levendig en natuurlijk verteld — dat\nhet dan zeer aeker in verkeerde handen is."\n\n(credits:De Digitale Gids, www.arik.nl (non-OCRed scans of original pages))']
|